Scoliose is een zijwaartse verkromming van de wervelkolom (ruggengraat). Soms is deze scoliose al sinds je geboorte aanwezig, maar in de meeste gevallen ontstaat een scoliose net voor de puberteit. Dat is meestal tussen de 10 en 15 jaar en bij meisjes eerder dan bij jongens. Meisjes hebben vaker een scoliose dan jongens.Er kan één bocht ontstaan, maar vaak zijn dit twee bochten. De wervelkolom heeft dan de vorm van een S. Behalve verkrommen kan de wervelkolom bij scoliose ook om zijn as gaan draaien, denk aan een wokkel. Hierdoor kunnen wervels en ribben gaan vervormen. Bij vooroverbuigen (buktest) wordt hij duidelijker zichtbaar. Deze bolling wordt een bochel of gibbus genoemd.

In de meeste gevallen (80%) van scoliose bij kinderen is de oorzaak onbekend. We noemen dit idiopathische scoliose. Van een idiopathische scoliose weten we wel dat deze vaker bij meisjes voorkomt en ook vaker binnen een familie. Er zijn aanwijzingen dat erfelijke factoren een rol spelen.In sommige gevallen wordt de scoliose veroorzaakt door een houdingsafwijking of beenlengteverschil; deze is meestal goed te corrigeren.Ongeveer 4 procent van de 10-14-jarigen krijgt een scoliose. Meestal blijft de bocht klein, maar bij een klein deel wordt de bocht groter en is intensieve behandeling nodig. Dit gebeurt bij meisjes negen keer zo vaak als bij jongens. Scoliose komt het meest voor in de periode dat kinderen hard groeien: de puberteit. Na de groeiperiode zullen de bochten en de draaiing in het algemeen niet meer toenemen. Dan is behandeling meestal ook niet meer nodig.

De orthopeed doet onderzoek om vast te stellen of je een scoliose hebt. Ze kijken naar: · je rug: is er een zijwaartse kromming zichtbaar? Zijn de taille, de schouderbladen of de schouders links anders dan rechts? · buktest: wordt een bolling (gibbus) zichtbaar op je rug, bij je ribben, als je voorover buigt? · wordt de kromming veroorzaakt door een verschil in beenlengte? Indien dit het geval is heb je een functionele scoliose. Dit is een verkromming van de rug om het beenlengteverschil op te vangen en is er geen sprake van een vergroeiing van de rug.

Behandeling van scoliose heeft de meeste zin gedurende de groei omdat de kans op toename van de bocht dan het grootste is. Dit betekent dat controle van de scoliose noodzakelijk zal zijn zolang je groeit. Daarna is de kans op toename van de bocht kleiner en wordt het aantal controle afspraken snel verminderd. Er wordt een persoonlijk behandelplan opgesteld in overleg met jou en je ouders. Daarbij wordt gekeken naar de grootte van de bochten, of de bochten stabiel blijven en of we verwachten dat je nog veel zal groeien (groeipotentie). Snelle groei leidt namelijk vaker tot toename van de bochten. Voor elke behandeling geldt een aantal algemene richtlijnen.

Als je een bocht in je wervelkolom hebt die groter is dan 10 graden, is oefentherapie belangrijk. Het doel van de oefentherapie is voorkomen dat de bocht verergert. Er zijn verschillende vormen van oefentherapie, bijvoorbeeld fysiotherapie, mensendieck en cesartherapie. Je kunt zelf kiezen welk soort oefentherapie je doet, maar de oefentherapeut moet wel gespecialiseerd zijn in de behandeling van scoliose. Voor een overzicht: www.schroth-therapeut.nl/Afhankelijk van de ernst en de vorm van de scoliose zal de oefentherapeut een oefenschema samenstellen. Meestal wordt begonnen met één keer per week een sessie. Daarna wordt geleidelijk afgebouwd naar één keer per twee à drie weken. Sommige oefeningen moet je enkele malen per week zelf thuis doen.

OLVG heeft een lange geschiedenis van het behandelen van patiënten met scoliose (verkromming van de wervelkolom). Wij beschikken daardoor met ons ervaren scolioseteam over gespecialiseerde kennis over deze aandoening. Nieuwe patiënten kunnen binnen 2 weken op het scoliosespreekuur op de vrijdagochtend terecht.

Als een scoliose tijdens de groei blijft toenemen kan een brace behandeling gestart worden. Een brace is een lichtgewicht korset van plastic. De behandeling wordt gestart bij een scoliose tussen de 25 en 50 graden omdat deze bochten kunnen blijven toenemen tijdens de groei. Het doel van de brace behandeling is om deze toename te stoppen. In de brace wordt de rug rechter geduwd. Daarom is de bocht vaak tijdens de behandeling iets minder groot. Maar vaak zakt de bocht na het stoppen van de brace vaak wel weer terug tot het oude niveau. Helaas zorgt de brace er niet voor dat de rug weer recht wordt.

Het maken van een scoliose brace is een intensief traject. De brace wordt van A tot Z gemaakt op jouw lichaam. Iedere patiënt is anders, iedere scoliose is anders en daarom is de brace uiteindelijk op maat gemaakt voor jou alleen. Wanneer je in het ziekenhuis op het scoliose spreekuur bent en er een brace aangemeten moet worden, maak je direct kennis met de Orthopedisch Instrumentmaker (bracemaker). Hij zal je voorbeeld plaatjes laten zien van het type brace dat nodig is voor jouw scoliose. Hij kijkt naar je rug en legt het vervolgtraject aan je uit. Daarnaast verteld hij je op zoek te gaan naar een passend hemd voor onder de brace (link) eisen, goed brace hemd(strak/lang/naadloos, vaak een maat kleiner dan je gewend bent te kopen etc.)). Vervolgens ga je gelijk door naar de fysiotherapeut om meer informatie te krijgen over het wennen aan de brace.

Om het wennen aan het dragen van je brace goed te laten verlopen kom je drie dagen naar het ziekenhuis. Op dinsdag, donderdag en vrijdag ben je overdag op de kinderafdeling en ‘s nachts slaap je thuis. Op woensdag wen je een dagje thuis.Waar moet je aan wennen· De brace zit strak om je lichaam, dat kan in het begin pijnklachten geven. Vooral de plekken waar de brace tegen de bochten van je scoliose drukt kunnen beurs aanvoelen alsof je een blauwe plek hebt.· Ook je huid moet erg wennen aan deze druk en in het begin kan je huid op deze plekken rood worden. Om te zorgen dat je huid steeds beter tegen deze druk kan worden die plekken in het begin geregeld gedept met alcohol. Het is belangrijk dat er geen wondjes onder de brace ontstaan.· Elke dag zal je de brace een paar uur langer om hebben. Opbouwend naar 23 uur per dag gedurende de eerste twee maanden. Het opbouwschema is zo gemaakt dat je in deze week elke dag gaat wennen aan meer uren én langer achter elkaar de brace te dragen.· Omdat de brace strak om je lijf zit zal je in het begin soms merken dat je moet wennen aan een andere manier van ademen. Hiervoor krijg je tips van ons.· Ook drukt de brace op je buik waardoor je sneller een vol gevoel hebt tijdens het eten. Daarom is het beter om wat vaker op de dag kleine porties te eten in plaats van te veel tegelijk.· Je ouders moeten deze week wennen dat jij een brace draagt. Zij gaan leren hoe ze deze het beste bij jou aan kunnen trekken.

Als je geopereerd gaat worden, word je de dag voor de operatie opgenomen op de kinderafdeling. De pedagogisch medewerker zal je deze dag begeleiden. Je krijgt nog enkele onderzoeken en er komen verschillende specialisten (kinderarts, neuroloog, orthopeed) bij je langs. De fysiotherapeut bereid je voor op het herstel na de operatie. Ook is er ruimte voor het stellen van vragen. Na de operatie blijf je nog een aantal dagen in het ziekenhuis. Stap voor stap bereiden wij je voor op het weer naar huis gaan. Tijdens jouw verblijf in het ziekenhuis, mogen je ouders de hele dag bij je blijven en kunnen ze ook in het ziekenhuis blijven slapen.